Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
piątek, 11 lipca 2025 02:45
Przeczytaj:
Reklama https://partner-projekt.pl/
Reklama https://www.bskrapkowice.pl/

Sensacja ornitologiczna przyleciała z Syberii?

Przyrodnicy z Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego zaobserwowali niezwykły gatunek ptaka pod Strzelcami Opolskimi. Jest to pierwszy przypadek stwierdzenia tego gatunku w Polsce.
Sensacja ornitologiczna przyleciała z Syberii?

Srokosz północny (Lanius borealis) to gatunek występujący w Ameryce Północnej i Azji, jest to krewniak naszego europejskiego srokosza (największego z krajowych dzierzb – ptaków które nabijają swoje ofiary na ciernie). Srokosz północny zaleciał do nas prawdopodobnie z Syberii. Aby potwierdzić, że mamy na pewno do czynienia z tym gatunkiem, konieczne były badania DNA, które wykonano na uniwersytecie w Szkocji.

Nietypowego ptaka pracownicy Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego Agnieszka Mulawa i Piotr Zabłocki zauważyli 18 listopada 2021 r. na zachód od Rożniątowa (gm. Strzelce Opolskie, powiat strzelecki, woj. opolskie) w trakcie rutynowej kontroli stanowisk srokoszy. Obserwowano go, gdy polował nad polem rzepaku. 

– Zawisał tak raz po raz, zmieniając miejsce poszukiwania ofiar. Po chwili złapał nornika i poleciał z nim w rząd krzewów rosnących wzdłuż szosy. W tym czasie ustawiliśmy na polu pułapkę, którą normalnie stosujemy do łapania srokoszy. Tak jak się spodziewaliśmy, ptak pojawił się wkrótce na szczycie drzewa przy drodze, skąd po chwili obserwacji zauważył przynętę i złapał się w pułapkę – relacjonuje kierownik Działu Przyrody MŚO Piotr Zabłocki.

Ptak pokrojem ciała nie odbiegał od typowych srokoszy, choć kolorystycznie sprawiał wrażenie brudnego, mniej skontrastowanego. Najbardziej zwracał uwagę beżowy nalot na małych pokrywach skrzydłowych, płaszczu i na głowie (najwyraźniejszy na czole) oraz prążkowanie piersi i boków ciała. Wiek tego osobnika – pierwszy kalendarzowy rok życia – został określony w oparciu o opierzenie. Ptak został oznakowany standardową metalową obrączką ornitologiczną oraz żółtą plastikową (które od dwóch lat stosuje muzeum do znakowania srokoszy na swojej powierzchni badawczej). Wykonano też standardowe pomiary i szczegółową dokumentację fotograficzną oraz pobrano pióra do badań genetycznych. Osobnik ten był powtórnie zaobserwowany 22 listopada około 100 m na zachód od miejsca złapania w trakcie kilku nieudanych ataków. Z powodu padającej mżawki i wiatru nie udało się wykonać zadowalającej dokumentacji fotograficznej ptaka w terenie. 

- Od początku było jasne, że ptak pochodzi gdzieś z północno-wschodniej części zasięgu jego występowania - tłumaczy Piotr Zabłocki. - Z jednej strony nie był aż tak brązowawy jak srokosz północny stwierdzony w 2018 r. na Litwie - i to też było pierwsze stwierdzenie tego gatunku na terenie tego kraju. Z drugiej strony mimo, że miałem w rękach blisko 500 srokoszy - tych europejskich - wśród których były ptaki lęgowe, typowo zimujące jak i przelotne, nigdy nie miałem do czynienia z tak ubarwionym osobnikiem.

Dokumentację wysłano najpierw do autora artykułu „The identification of Northern Shrike in Europe” opublikowanego w 2021 r. w British Birds. Aleksi Lehikoinen odpisał, że ptak wygląda interesująco i zgadza się, że niektóre z cech ubarwienia pasują dobrze do srokosza północnego, jednak zauważył, że inne są mniej typowe. Zasugerował on jednak zrobienie analiz molekularnych, które mogą tylko zwiększyć wiedzę na temat rozpoznawania srokosza północnego w Europie. Analizy DNA z piór dla fińskiego komitetu rzadkości wykonywane są na uniwersytecie w Oulu. Niestety jak do tej pory z próbek pochodzących od srokoszy nie udało im się wyizolować DNA ani z piór, ani z wypluwek. Dla stwierdzenia srokosza północnego z Finlandii analizy wykonane były z wypluwki, ale przeprowadzono je w Szwecji. Szwedzi jednak odmówili wykonania badań. W Polsce także nikt nie gwarantował wyizolowania DNA z nierosnących piór, a tylko takimi dysponowało muzeum. W końcu przyrodnicy z opolskiego muzeum skontaktowali się z prof. Martinem Collinsonem z uniwersytetu w Aberdeen. Po wypełnieniu kilku dokumentów dotyczących przesłania materiału biologicznego, pióra wyruszyły kurierem do laboratorium. 

- Po dłuższym czasie otrzymaliśmy elektryzującą wiadomość, że sekwencja genów z naszego złapanego osobnika jest w 100% zgodna z sekwencją srokosza północnego, z którymi je porównano! Po ochłonięciu pozostało już tylko wysłać zgłoszenie do Komisji Faunistycznej, która ostatecznie zaakceptowała naszą „jedynkę” dla Polski – mówi Piotr Zabłocki. 

Szczegóły w aktualnym wydaniu Tygodnika Ziemi Opolskiej z 8 września - e-wydanie dostępne tutaj.


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: MarekTreść komentarza: W którym roku wybudowano kościół protestancki a kiedy spłonąłData dodania komentarza: 29.06.2025, 16:39Źródło komentarza: Z historii niemodlińskich kościołówAutor komentarza: EwaldTreść komentarza: W ogole o. Tym nir wiedziałem. Ciekawe czy faktycznie jest oszczędne.Data dodania komentarza: 27.06.2025, 12:07Źródło komentarza: Przemysłowe kotły parowe, sprawdź ofertę Babcock WansonAutor komentarza: Jak wyżejTreść komentarza: Dziś będąc na działce nie idzie wytrzymać smrud jest taki że gryzie w oczy.Proszę zrobić porządek z tą firmą drzewną bo śmierdzi nieustannie co wekend, przeważnie w niedzielę nie idzie okna w domu otworzyć ten smrud się unosi na parę kilometrów to jest nie normalne że by tak ludzi truć jakąś chemią .Data dodania komentarza: 21.06.2025, 22:52Źródło komentarza: Mają dosyć smroduAutor komentarza: OlaTreść komentarza: https://zrzutka.pl/588hsdData dodania komentarza: 19.06.2025, 15:00Źródło komentarza: Mażoretki „Seniorita” z Dobrzenia Wielkiego znów Mistrzyniami Polski – teraz walczą o wyjazd na Mistrzostwa Europy!Autor komentarza: RajmundTreść komentarza: bardzo dobrze, o to chodzi, dziękujemy za takie dobre infomrajcjeData dodania komentarza: 17.06.2025, 12:59Źródło komentarza: Wyższe limity dorabiania dla rencistów i wcześniejszych emerytówAutor komentarza: NoNieWiemTreść komentarza: Artykuł trochę idealizuje rzeczywistość. W praktyce biurowej wiele rzeczy wygląda zupełnie inaczej niż w szkolnym zeszycie, a programy księgowe robią większość pracy za człowieka.Data dodania komentarza: 29.05.2025, 15:53Źródło komentarza: Szkolne zeszyty z rachunkowości a rzeczywistość księgowa w biurze rachunkowym
Reklama
Reklama